Osasun sexuala

-1

archive,category,category-osasun-sexuala,category-225,stockholm-core-2.3,select-theme-ver-8.9,ajax_fade,page_not_loaded,menu-animation-underline-bottom,header_top_hide_on_mobile,,qode_menu_,wpb-js-composer js-comp-ver-6.6.0,vc_responsive

7 septiembre, 2022

Arrisku-praktikak daude, ez arrisku-taldeak.

Oraingo honetan tximinoaren baztangari buruz idatzi nahiko genuke, gaixotasun honen eta bere transmisioaren berri emateko.

Lehenik eta behin, tximinoaren baztangaren transmisioa sexu bereko pertsonen arteko sexu-harremanari soilik egozteak, gezurra izateaz gain, giza eskubideak urratzen dituzten estereotipoak elikatzen ditu, birusak pertsona guztiei eragin baitiezaieke, haien sexu-lehentasunaren bereizketarik egin gabe.

Mehatxu ezaguna da eta horri aurre egiteko tresnak daude. Gaixotasun arina da normalean, gertuko kontaktuaren ondorioz zabaltzen dena, gripearen antzeko sintomak eragiten dituena eta erupzio bereizgarri bat duena. Baztangaren familiako ortopoxbirus batek eragiten du, eta horrela deitzen zaio, 1958an tximinoetan detektatu zutelako; hala ere, karraskarietan ere aurki daiteke (katagorriak, arratoiak, saguak eta untxiak).

Azpimarratzekoa da birusaren hilkortasun txikia. Gainera, adituek diotenez, 1980tik aurrera jaiotako pertsonak bakarrik kutsa daitezke, ordura arte baztangaren txertoa derrigorrezkoa baitzen haur guztientzat.

Tximinoaren baztanga kasu gehienak berez sendatzen dira. Birusaren ondorioz gaixotu diren pertsona askok sintoma arinak izan dituzte, eta sendatu ahal izan dira tratamendu espezifikorik gabe. Inkubazio-aldia lau eta hamalau egun bitartekoa da, eta hogeita batera iritsi daiteke. Sintoma ohikoenak hauek dira: larruazaleko erupzioa, sukarra, nekea, gongoilen hantura, buruko mina, giharretako mina eta hotzikarak.

Hans Henri P. Kluge Osasunerako Mundu Erakundearen Europako eskualde-zuzendariak berriki adierazi duenez, «tximinoaren baztanga erabat amaitu» daiteke Europan, «ralentizazio lehen seinaleak» azaldu ondoren. Azken adierazpenean dio babesik gabeko gizonekin sexu-harremanak dituzten gizonen artean dagoela fokoa, eta hor kontzentratu behar dela prebentzio- eta erantzun-ahalegina, estigmarik eta diskriminaziorik gabeko ingurunea sustatuz.

Tximinoaren baztanga ez da hiesaren berdina, birus desberdinek eragindako gaixotasun desberdinak dira eta ez du inolako loturarik COVID-19aren aurkako txertaketarekin, sare sozialetan zabaldu diren buloetan ez bezala. Tximinoaren baztangaren lehen giza kasua 1970ean erregistratu zen. COVID birusa, berriz, 2019an detektatu zen. Gainera, tximinoaren baztanga ez da COVID bezain kutsagarria edo arriskutsua, zientzialariek diotenez.

Sexu-transmisiozko infekzioa ez izan arren, eta gizonen zein emakumeen sexu-harremanetan, sexu bereko pertsonekin edo beste pertsona batzuekin gerta daitekeen arren, komunikabide batzuek hasieran notizia ematerakoan emandako tratamenduarekin, gay erotikaren praktikarekin lotu dute ezinbestean.
Espainian tximinoaren baztanga hartu duen lehen pazienteetako baten iritziz, «Gayen gaixotasuna delako estigmak» «laurogeiko HIESa gogorarazten dio», eta gainerako herritarrak immunea balitz bezala «erlaxatzeko» arriskuaz ohartarazten du. «Arrisku-praktikak daude, ez arrisku-taldeak«, dio gazteak.

Normalean, “gertaerak” dira albistearen protagonistak, baina LGTBI+ pertsonekin harremanetan jartzen direnean, askotan, albistea pertsonen indibidualtasunera eta sexu-orientaziora edo genero-identitatera desbideratzen da.
Horrek zuzenean eragiten die LGTBI+ pertsonei, eta berriz ere ahalegin handia egitea eskatzen du, sortzen dituen ondorioengandik (estereotipoak edo aurreiritziak). Informazio-tratamenduak errelatua behar bezala erabili beharra du, botatakoa diskurtso LGTBIfobiko batean bihurtu ez dadin.

Informazio gehiago:CESIDA

20 abril, 2022

Intersexualitatea errealitate ezezaguna

LGTBIQ+ siglen barruan, I da zalantzarik gabe, gutxien ezagutzen den errealitateetako bat, bolg-sarrera honetan aipatuko dugun «intersexual» terminoari egiten dio erreferentzia honek. Hasteko, esango dugu letra hori ez dela beti LGTBIQ+ imajinarioaren parte izan; izan ere, beste errealitate askorekin gertatzen den bezala, denbora luzez ezezaguna izan da, eta “izendatzen ez dena, existitzen ez denez”, gaur egun, errealitate horri buruz hitz egin nahi dugu.

Intersexualitateak aldaketa kromosomikoei, genetikoei, hormonalei, genitalei eta abarri egiten die erreferentzia, eta pertsona batzuetan gertatzen dira ezarritako osasun- eta gizarte-arauaren arabera. Hala eta guztiz ere, eta nahiz eta pertsona guztiek elkarren artean diferentziak ditugun maila hormonalen, ezaugarri genitalen eta abarren arabera, pertsona hauen kasuan aldaketa horiek batez bestekoaren aldean nabarmenagoak direla, eta horregatik esaten da errealitate intersexuala dutela edo horietako batzuk, pertsona intersexualak direla.

Errealitate intersexual hori ez da bat eta bakarra, eta giza errealitatearekin zerikusia duten beste gaiak bezala (larruazalaren kolorea, adibidez), askotarikoa da. Gainera, errealitate hori ez da beti agerian geratzen jaiotzaren unean. Kasu gehienetan intersexualitate hori agerian gera daiteke, batez ere pubertaroan, espero diren gorputz-aldaketa batzuk gertatzen ez direlako, hala nola bulba duten pertsonen hilekoa. Hala ere, pertsona batzuk intersexualitate errealitatearekin bizi eta hiltzen dira, jakin gabe.

Esta gauzak argi uztearren, intersexualiteta:

Ez da patologia bat edo malformazio bat. SEXU-ANIZTASUNAREN BESTE ZATI BAT DA. Baliteke kasu batzuetan arreta medikoa behar izatea, adibidez, desoreka metabolikoengatik, baina ezaugarri intersexualak, berez, ez dira osasun-arazo.
Ez da identitate sexuala: pertsona orok daki nor den, bere gorputzak dituen ezaugarri espezifikoetatik haratago.
Ez da sexu-orientazioa: intersexualitatea ez du zerikusirik desira erotikoarekin.

Hala ere, gorputzen eta haien berezitasunen inguruan ezarritako arau soziala dela eta, pertsona intersexualek beren giza eskubideen urraketa diren egoerak bizi dituzte, eta horregatik integratzen dira LGTBIQ+ kolektiboaren barruan horien alde borrokatzeko. Gaur egun urratzen ari diren eskubideen adibide batzuk honako hauek dira:

Baimendu gabeko kirurgiak eta tratamenduak egiten dira, itzulezinak eta medikoki beharrezkoak ez direnak, ezarritako arau sozialarekin bat etortzeagatik bakarrik. Gainera, horiek haurtzaroan gertatzen dira, familiekiko desinformazio handiarekin eta, batzuetan, pertsonen ondorengo arazoak eraginez.
Osasuneko profesionalek ezjakintasun eta prestakuntza-gabezia handia dute pertsona intersexualen premia espezifikoei erantzuteko.
Gizartean ezjakintasun handia dagoenez, errealitate horren inguruan estigmatizazio eta diskriminazio handia dago familia-, eskola- eta lan-inguruneetan.

Zorionez, eta beste hainbat konturekin gertatzen den bezala, elkar ulertzeko beharrak eta eskubideen urraketa horrek eragin ahal izan duen amorruak edo minak eraginda, errealitate intersexualak dituzten pertsonek bat egin dute beren errealitateei ahotsa emateko eta laguntza-sareak sortzeko. Hemen dituzue kontsultatu ditzakezuen guneetako batzuk.

https://kaleidosintersex.com/

https://grapsia.org/

https://brujulaintersexual.org/

1 septiembre, 2021

Irailak 4: Osasun Sexualaren eguna. Sexualitatea eta ezgaitasuna.

2010ean Sexu Osasunerako Mundu Elkarteak (AMSS) irailaren 4a Sexu Osasunaren Mundu Eguna izateko ekimena gauzatu zuenetik, lorpen eta aurrerapen asko lortu ditugu prebentzioaren eta hezkuntza sexualaren arloan. Horren adibide da Sexu Hezkuntzatik pertsonen osasuna lantzen den moduan izan den aldaketa esanguratsua. Tradizionalki, sexu-osasunarekiko ikuspegia arriskuen araberakoa zen. Horren ondorioz, sexualitatea saihestea hobe zela transmititzen zen. Gerta dakigukeen gauza txar guztietaz soilik hitz egiten zen: gaixotasunak, infekzioak, nahi gabeko haurdunaldiak… Eta alde batera uzten zen sexualitatearen bizipen osasungarria, hau da; ez dela soilik arriskuak prebenitzea, plazerrak aurkitzea ere badakarrela, gure gorputza ezagutzea, nor garen, zer gustatzen zaigun eta zer ez, zein diren gure mugak, gure emozio guztiak kontuan hartzea, erantzukizun afektiboa kontuan hartzea, gure intimitate-espazioa edo zainketak izatea beste elementu askoren artean.

Horren kontzientzia izateak gaur egun deseraikitze-prozesu handi bat dakar berekin; izan ere, gu zaindu eta hezi gintuzten pertsona gehienek ez zuten elementu horiek kudeatzen ikasi eta horrek esan nahi du guk ere ez dugula elementu horiek txikitatik kudeatzen ikasi.

Egoera hori are gehiago areagotzen da desgaitasuna duten pertsonei buruz hitz egiten dugunean. Bereziki, desgaitasun intelektuala edota motorea duten pertsonen kasuan, sexualitateaz etengabe gozatzea ukatzen baitzaie. Sozialki, betiereko haurtzaroa balute bezala ikusten dira, hau da, beti heldugabetasun eta gutxiagotasun sentimenduarekin. Sexualitatea ukatzeaz gain, egin dezaketen edozein ekintzaren aurrean zigortzeko jarrera ere izaten da. Ez dira kontuan hartzen intimitatea eta espazio pertsonala, eta profesionalak ez daude behar bezala prestatuak, eta ez dago material egokirik; guzti horrek zaildu egiten du, besteak beste, sexu-hezkuntzaren arloko ezagutzak transmititzea.

Horrek guztiak sexualitatearen inguruko muga sozialak non dauden ez jakitea eragiten du, eta nahasmen asko sortzen dira maitemintze, bikote edo adiskidetasun baten ezberdintasunen artean. Zure intimitateari uko egiteak zure gorputza zurea ez delako eta zure espazioa zurea ez delako sentimenduak sortzen ditu, eta horren ondorioz, askotan antsietatea, estresa eta, askotan, abusuak sortzen dira, egonkortasun emozionala mantentzea zaila izateaz gain.

Pertsona guztiek, desgaitasunen bat izan edo ez, eskubide eta betebehar berberak ditugu, eta askatasuna eta duintasuna ditugu, bakarrak eta errepika ezinak garelako. Sexualitatearen bizipen osasuntsua izateko eskubidea da horietako bat; beraz, zer egin dezakegu?

Bada Carlos de la Cruzek, Camilo José Cela Unibertsitateko Sexologia Masterreko zuzendariak, eta Natalia Rubiok, Estatuko Sexualitatea eta Desgaitasuna Elkarteko presidenteak, sortutako gida bat, oso lagungarria izan dakigukeena sexu-heziketa lantzeko eta desgaitasuna duten pertsonentzako sexualitatearen bizipena sustatzeko.

Lehenik eta behin, ulertu behar da lan hori pertsonaren ingurunea osatzen duten eragile guztien zeregina dela: teknikariak, familia, erakunde publikoak, gizartea eta pertsona bera ere. Eragile horiek elkarrekin parte hartzeak helburuak modu egokian lortzen laguntzen du. Baina, batez ere, kontuan hartu behar ditugu lanean ari garen pertsonaren, beharrak eta eskaerak, eta baloratu zer espaziotan eragin dezakegun edo ez.

Sainz-en arabera (2011), jarduera 3 zutabe nagusitan oinarritu behar da: arreta ematea, heztea eta laguntzak ematea.

Arreta ematea: beharrezkoa da desgaitasuna duten pertsonen sexualitateari erantzutea; horretarako, haien beharrak eta eskaerak kontuan hartu behar dira, denek merezi dugu lehen mailako arreta bat eta ahal den moduan konpondu behar dira. Zalantzak, bitxikeriak eta interesak ere aintzat hartu behar dira, betiere sexualitatearen ikuspegi inklusiboa eta irekia kontuan hartuta, bai eta sortzen diren desioak, motibazioak eta egoerak ere. Egoera osasungarriak erraztuko dituen ereite ikuspegitik artatzea, eta pertsona edo kolektiboak kaltetu ditzaketen egoerak saihestea.

Heztea: beharrezkoa da desgaitasunen bat duten pertsonen sexualitatea ikuspegi positibotik lantzea, elkar ezagutzen ikastea erraztuz, elkar onartzearen nozio positiboa eskuratuz. Mugak ezarriz eta argiak eta itzalak ezagutuz. Sexualitatea modu osasungarri eta egokian adierazten ikastea, sexualitatea bizitzako etapa guztietan dagoela ulertzea, eta informazioak eta ikaskuntzak etapa bakoitzera egokituta.

Laguntzak ematea: pertsona bakoitzari modu pertsonalean eta indibidualizatuan, pertsona guzti-guztiak bakarrak gara eta bakoitzak gure ezaugarriak, indarguneak eta ahuleziak ditugu. Kontuan hartu behar dira norberaren eta ingurunearen ezaugarriak.

Laburbilduz, pertsonak erdigunean jarri behar dira, haiek baitira beren bizitza-istorioen protagonistak, beren sexualitatea modu bakar, pertsonal eta arduratsuan bizi dezaten (Sáinz, 2011).

Gida ikusteko lotura: En el plural de las sexualidades: Atender, educar y prestar apoyos a la sexualidad de las personas con discapacidad

Bibliografía:

Sáinz, M. (2011). En el Plural de las Sexualidades: Atender, Educar y Prestar Apoyos a la Sexualidad de las Personas con Discapacidad Intelectual. Fundación de Educación para la Salud, Real Patronato sobre Discapacidad.

4 septiembre, 2020

Irailak 4: Sexu Osasunaren Nazioarteko Eguna

Irailaren 4a Sexu Osasunaren Munduko Eguna da, eta, horregatik, harremanetan jarri gara Nafarroako Hiesaren Aurkako Batzordearekin; izan ere, haiek adituak dira gai horretan, eta gai horri buruzko gako batzuk eman diezazkiguten nahi dugu. Gainera, sortu zituzten bideoak eman dizkigute: «Komiren Errezetak» (Tutti-Frutti eta Sandwich erotikoa) lelopean, gure blogean zintzilikatzeko eta sexualitatearen zaporeez gozatzeko.

Irailaren 4a Sexu Osasunaren Nazioarteko Eguna da. Zergatik da egun hau? Eta zer irudikatzen du efemeride honek?

Egun hori 2010ean sortu zen lehen aldiz, Sexu Osasunerako Mundu Elkartearen ekimenez, eta pertsona guztien sexu-osasuna, ongizatea eta sexu-eskubideak sustatzea du helburu.

Urtero, arreta jartzeko gai bat nabarmentzen da, kasu honetan: «El placer sexual en tiempos de crisis por COVID-19». Erakunde gisa dugun esperientziatik, egiaztatu ahal izan dugu neurri soziosanitarioak bizitzako hainbat eremutan eragiten ari direla, besteak beste, sexualitatean, genero-berdintasunean, sexu-aniztasunarekiko errespetuan eta, azken batean, harreman sozial eta sexualekiko, plazerarekiko eta afektuekiko errespetuan. Horregatik, oso positibotzat jotzen dugu gaurkotasuneko gai hau mahai gainean jartzea, testuinguru berri baten aurrean baikaude, eta horrek hainbat gai sortzen ditu.

#diamundialsaludsexual2020 #DMSS2020 #pleasurematters #sexysafersex #pleasureisprogress

https://www.facebook.com/DMSS4sept

Zertaz ari gara sexu-osasuna aipatzen dugunean?

Gure erakundean, sexualitatearekin lotutako ongizate fisikoa, mentala, emozionala eta soziala bezalako gaiak biltzen dituen kontzeptu zabal gisa ikusten dugu sexu-osasuna.

Hala, bada, bizi garen gizartea aztertu behar dugu sexu-osasunari heltzeko; izan ere, sexualitate erredukzionista bat aurreikusten duen mendebaldeko sistema batean bizi gara, non araua baita koitoa dela sexu-bizitzaren ingurunea eta amaiera, eta zizeteropatriarkatuak zapaltzen ditu genero-identitate bitarretan sartzen ez diren dibertsitateak (gizonezkoa eta emakumezkoa).

Horregatik, gure egitekoa da plazerrean, elkarrekiko zaintzan, adostasunean, genero-orientazioen eta -identitateen aniztasunaren bizipen gogobetegarrian, une misme eta gainerako pertsonen errespetuan oinarritutako sexu-askapenean oinarritutako harremanak sustatzea, bai eta zenbait sexu-praktika desestigmatizatzea ere. Eta gai horien inguruan lan egiteko, ezinbestekoa da ikuspegi intersekzionala planteatzea, ikuspegi feminista, queer, antiarrazista eta antikapazitistaren ekarpenekin, errealitatea aztertzen laguntzen diguten beste ikuspegi kritiko batzuen artean, errealitatea eraldatu ahal izateko.

¿Por qué es importante cuidar la salud sexual en estos tiempos coronavíricos?

En el contexto actual de confinamientos domiciliarios, medidas excepcionales, privaciones de libertades y miedos varios, es de vital importancia promover una vivencia satisfactoria de la sexualidad. La sexualidad genera identidades, placeres, satisfacciones, emociones… es una parte muy importante de la vida de las personas, y como tal proponemos no vivir la sexualidad desde el miedo o el rechazo, la sexualidad es un derecho.

Gure erakundera pertsona asko hurbiltzen dira praktika sexualetan Covid-19ren transmisioan arriskuak murrizteari buruz galdetzera. Gaur egun, kutsatu dezaketen gorputzeko fluidoak listua eta mukiak direla frogatzen duen ebidentzia zientifikoa dago. Bestalde, birusa sartzeko bideak sudurreko mukosak, ahoa edo begiak izan daitezke.

Hori dela eta, fluido horiek sartzeko bideekin kontakturik ez izateko, birusa transmititzeko aukera asko murrizten da. Aldaketa-garaiak dira, eta, horregatik, gure gustuak, sexu-praktika posibleak eta formatu digitalak planteatzeko eta autoplazerarekin esploratzeko aukera ere izan daiteke, beste aukera askoren artean.

LGTBI+ kolektiboek ikusgarritasuna ematen diote egun honi. Zer harreman du egun honek kolektiboarekin?

Sexu-osasunak gai asko biltzen ditu, eta horietako bat sexu- eta genero-aniztasuna da. Pertsona guztiok sexu-osasun egokia eta askea bizi ahal izateko, LGTBIQ+ kolektiboaren eskubideen alde borrokatu behar dugu, zenbait identitate disidente estigmatizatzen dituen gizarte zientzia-hetero-patriarkal batean bizi baikara.

Hori dela eta, gure erakundean LGTBIQ+ kolektiboekin batera lan egin dugu sexu-eskubideen alde 80ko hamarkadan sortu ginenetik, eta horretan jarraituko dugu, oraindik ere bidea egin behar baita.

Komi-tik, pertsonen sexu-osasuna hobetzeko lan egiten duzue, eta bideo txit barregarri bat egin duzue geure burua zaintzeko gakoak emanez. Zer transmititu nahi zenuten bideo honekin?

Comitik bi bideo sortzeko ideia garrantzitsua iruditu zitzaigun: Comiko errezetak. Eta, horretarako, Kontuka Producciones eta Nafarroako LGTBIQ+ kolektiboetako hainbat pertsona ditugu.

Guztira bi bideo dira, Comiren errezetak: «Tutti Frutti» eta «sandwich erotikoa», sexualitatearen bizipenaren ikuspegi anitza sustatzen dutenak, erredukzionismoetatik haratago. Gozatzeko, sentitzeko eta gozatzeko modu ugari, praktika desberdinak, orientazio sexualak eta genero-identitateak. Horrela, genero-ikuspegitik sustatu nahi ditugu harremanak zaintzea, adostasuna, plazera eta zaintzeko prebentzio-materialen erabilera.

Espero dugu gure errezetekin gozatzea eta gustukoen dituzuenekin esperimentatzea.

Pincha para leer en castellano

Loading new posts...

No more posts