Urria Trans
Urrian zehar hainbat egun garrantzitsu ospatzen ari gara gure LGTBI+ egutegian, T (transexualitatea) eta I (intersexualitatea)- earekin zerikusia dutenak, hain zuzen ere, gure sexu-identitatearekin eta ezaugarriekin zerikusia dutenak.
Identitate sexualak “nor naiz?” galderari erantzuten dio, hau da, bakoitzak badakigu zein emakume eta gizon garen. Askotan, identitate sexuala, desiraren orientazioarekin nahasten da; azken horrek galdera guztiz desberdin bati erantzuten dio: nor gustatzen zait? Pertsona bakoitzaren sexu-adierazpenarekin ere nahas dezakegu, hau da, bakoitzak bizitzeko dugun modu bakar eta errepika ezinarekin.
Transexualitatea eta intersexualitatea polemika sortzen duten gaiak dira, eta, aldi berean, politizatuak daude (gainerako siglekin batera), baina oso termino ezezagunak ere badira. Azterlan nahiko berriak pertsonen sexu-identitatearekin eta haien determinazioarekin zerikusia duten gaiekin fintzen hasi dira.
Orduan, nork erantzun diezaioke “nor naiz” galderari? NI!, bakarrik Ni. Autopertzepzioa da determinatzeko gakorik baliotsuena. Izan ere, badakigu, eta errealitateak erakusten digu, gizon eta emakume bihurtzen gaituena ez direla genitalak, ezta kromosomak ere. Horregatik, hainbat konbinazio posible daude emakume eta gizon izateko, pertsona adina. Autobus laranja batek kontrakoa esan nahi badu ere, badira zakila duten neskatilak/emakumeak eta bulba duten mutikoak/gizonak, eta, jakina, gure genitalen forma, tamaina eta itxurari buruzko aukera ugari. Errealitate hori ezin da ukatu, naturaren aurka joatea litzatekeelako, inoiz ez hobeto esanda.
Sexu-aniztasuna, hau da, sexuak, gorputzak, identitateak, sexualitateak, pertsonak, hain da zabala, ezen munduko pertsona guztiak hartzen baititu. Gainera, aniztasunaz, identitateaz, orientazioaz eta/edo adierazpenaz hitz egiten dugunean, absolutuak alde batera utzi behar ditugu, muturretan muturren artean baino jende gutxiago baikaude. Hau da, gure errealitatean beti lagun dugun “continu-uma” hemen dago berriz ere.
Oraingo honetan, hurrengo efemerideak aipatu nahi genituzke, ospatu edota aldarrikatu ahal izateko. Alde batetik, urriaren 26a, Intersex ikusgarritasunaren eguna da. OMEren arabera, egun honen helburua “Intersex pertsonen eskaerak ikusaraztea da, haien aurkako diskriminazioarekin amaitzeko eta gorputz-osotasunerako, autonomia fisikorako eta autodeterminaziorako eskubidea bermatzeko”.
Bestalde, urriko azken larunbata Trans Despatologizazioaren aldeko Nazioarteko Ekintza Eguna da. STP, Stop Trans Pathologization plataforma aktibistak abiarazitako ekimena da. 2009az geroztik, helburu hauek ditu, besteak beste: generoen arteko igarotze-prozesuak gidaliburu diagnostikoetako nahasmendu mental gisa sailkatzetik kentzea, publikoki estalitako osasun-arreta trans-espezifikoa eskuratzea eta intersex pertsonei normalizazio binarioko tratamenduak indargabetzea.
Horrek erakusten du ’emakume’ eta ‘gizon’ kategoriak desberdinak direla eta bereizi egin behar direla, baina, aldi berean, gauza komunak dituztela. Orain horri buruz hausnartzea besterik ez zaigu geratzen, hurrengo galderatik abiatuta: “Eta ni, nor naiz?”.