Gizartea
-1
archive,paged,category,category-gizartea,category-297,paged-2,category-paged-2,stockholm-core-2.3,select-theme-ver-8.9,ajax_fade,page_not_loaded,menu-animation-underline-bottom,header_top_hide_on_mobile,,qode_menu_,wpb-js-composer js-comp-ver-6.6.0,vc_responsive
armairutik atera

Armairutik irtetea

Ostikoka nabil kanporuntz,

atea ireki nahian.

Ostikoka nabil kanporuntz,

munduak ni ikus nazan.

Barruko hoztasunetik ihes,

egon nahiko nuke besteen besoetan babes.

Baina ezin dut,

indarrak faltan ditut.

Inork lagunduko zain pasa ditut gauak, egunak, orduak…

Niregandik urruti,

nor naizen ez jakinik.

Azkenean ikusi dut argia,

aurpegia goxo laztantzen didana.

Azkenean ikusi dut argia,

nire barne barnetik sortzen dena.

Argi ikusi dut orduan,

ez da bultza kontua.

Atea irekitzeko,

so egin behar dut barrura.

Bertan nor dagoen jakin,

eta salto mundura.

Naizena izateko,

orain heldu da ordua

 

Askotan entzun izan dugu “hoberena da armairutik kanpo egotea, ikusgarria izatea”. Halere LGTBI+ pertsona askorentzat, zaila da pausu hau ematea eta gure inguruan hau aldarrikatzea, benetan nor eta nolakoak garenadieraztea. Beldurrak, indar handia hartzen du horrelakoetan. Norbera dena onartzeko beldurra, familia edo lagunartean onartua ez izatearen beldurra, lantokitik kaleratua izatearen beldurra, kaletik joanda hitz itsusiak entzun behar izatearen beldurra, edota bakarkadearen beldurra. Armairutik kanpo egoteak, ikusgarritasuna dakarrelako eta kasu batzuetan honen kudeaketa zaila suertatu daitekeelako norbanakoarentzat, leku edota momentu desberdinetan.

Halere, sozialki ikusgarritasuna lagungarria dela ikusita eta beldur hauekin apurtzeko asmoz, 1988az geroztik, urriaren 11ro “Armairutik ateratzeko eguna” ospatzen da, mundu mailan. LGTBI+ pertsonak gizarteko esparru guztietan gaudela erakusteko eta aldarrikatzeko eguna, hain zuzen ere. Hori baita gizarte gisa dugun erronka handienetariko bat: LGTBI+ pertsonak edonon eta edonola gaudela adieraztea. Okindegian gaude, irakasle gara eta parkean kirola egiten dugun zure auzokideak gara eta zuk bezala ametsak, desirak eta zailtasunak ditugu, bizitza honetan.

“Lo que no se ve, no existe” esamoldearekin amaitzeko, ikusgarritasuna oso garrantzitsua iruditzen zaigu, izan bagarelako eta egon bagaudelako. Halere, zoritxarrez oraindik LGTBI+ kolektiboarenganako ezjakintasun handia dago eta horrek klitxeak ekar ditzake armairutik ateratze hori gehiago zailduz askotan. Horregatik, eta gaurkoan armairutik ateratzeko hautua egingo badugu ere, oso garrantzitsua iruditzen zaigu, norberak bere erritmoak errespetatzea, barnera begiratzea eta prest dagoenen, gurekin batera kanpora salto egitera.

Hurbileko erreferenteak behar ditugulako, guztion artean ikusgarritasun anitza egingo dugulako!

 

Pinchar para leer en castellano

Gorroto delituak

Gorroto-delitua Zigor Kodean jasotako delitu-egintza bat da. Haren berezitasuna da zuzentzen denaren ezaugarri pertsonalengatik egiten dela; arraza, erlijioa, desgaitasuna, sexu-orientazioa, sexu- edo genero-identitatea, etnia edo delituaren xede den pertsonaren jatorria, edo egintza hori egiten duenak uste duelako pertsona hori kolektibo jakin batekoa dela eta aipatutako ezaugarri pertsonalak dituela. Pertsona bati, haren hurbilekoei, haren jabetzei eta pertsona-talde bati zuzenduta egon daiteke, edo, are gehiago, pertsona jakin bati zuzendu beharrean, kolektibo oso bati zuzendua egon.

 

Delitu mota horien azpian biktima kide den kolektibo osoari zuzendutako mehatxu bat dago. Delitu-egintza pertsona jakin baten aurkakoa izan daiteke, baina kaltearen mehatxua dagokion kolektiboari zuzentzen zaio. Oinarrizko Eskubideen Europako Agentziaren arabera, gorroto-delituen % 90 ez dira salatzen, eta, beraz, oso garrantzitsua da gure duintasunari eraso dioten eta ezikusiarena egiten ari diren kasu horiek guztiak berreskuratzea.

 

Gorroto-delitua nahiko kontzeptu berria da, eta «hate crime» kontzeptu anglosaxoian du jatorria. Europar Batasuna azken hamarkadan legeak egiten ari da horrelako egoeren aurka borrokatzeko. Definizio labur eta argiena OSCEk (Europako Segurtasun eta Lankidetzarako Erakundea) definitu zuen aitzindaria izango litzateke:

Gorroto-delitu bat arau-hauste penal bat da, desberdinarekiko aurreiritziak eragindakoa.

Geroago, gorroto-delituaren kontzeptua honela definitu zen modu zabalagoan:

Zigor-arloko arau-hauste oro, pertsonen eta jabetzaren aurkako arau-hausteak barne, baldin eta biktima, arau-haustearen lekua edo objektua hautatzen bada arrazan, jatorri nazionalean edo etnikoan, hizkuntzan, kolorean, erlijioan, adinean, sexu-disfuntzio edo bestelako kasu erreal, mental edo antzekoetan oinarritutako talde bateko benetako edo ustezko lotura, harreman, afiliazio, laguntza edo kide izateagatik.

Premios LAIAK Olite

LAIAK sariak

LAIAK Elkarteak Tafallan ospatu du «kolektiboaren ikusgarritasunaren aldeko» lehen sari gala, eta horren alde borrokatzen dutenen lana goratu du.

Laiak taldeak urtebete baino ez du, eta dagoeneko LGTBIQ+ eskubideen aldeko borrokaren eredu gisa eraiki da Nafarroako Erdialdean. Aitzindaria eskualdean, homofobiarik gabeko giro baten bidez sortu zen.

Sarien lehen edizioak Mili Hernandezen lana, Kattalingorri elkartearena eta Olite hirirena goraipatu zituen, taldekako eta banakako aurrerapenaren hiru adibide. Ekitaldian, aniztasuna oihukatu zuen Laiak taldeak, dantzetako folklorearekin eta erakundeetako ordezkariekin batera.

Mili Hernandezek duela hogeita bost urte baino gehiago ireki zuen Chuecan LGTBIQ gaiko liburu-denda bat, lesbianen literatura Estatuan eta aurrerakoienen buruetan sortzen ez zenean iritsi zena. Jaso zuen saria mende laurdenean egindako lanaren aintzatespena da, ezarritako kemena eta jarraitzeko gogoa.

Oso hunkigarria da, zailtasun garai honetan ilusio berezia egiten dit lanean jarraitu behar dugulako, gu guztiok gara beharrezkoak.

Eskualde mailako sariak Kattalingorri izena du ia hogei urtez izandako aktibismoagatik. Erakundea 2000. urtean sortu zen, Iruñean LGTBIQ pertsonentzako arreta- eta informazio-zerbitzu bat emateko helburuarekin. Zerbitzu horren ekintza-eremua Foru Erkidego osora hedatu da duela hilabete batzuetatik hona.

Saria maitasunez eta pozik jaso genuen, erakundeari esker ona adieraztea da, baina, batez ere, baliabideak falta zirenean egon diren pertsonen pertseberantziari, ezer ez zegoenean tinko eutsi baitzieten.

baiezkoa eman zion Xabier Sanchezek Kattalingorriren koordinatzaileari.

Los Lebreles taberna, Erriberrin, abangoardian mantendu zen 1980ko hamarkadan, erromesaldi leku bat izan zen, herria bera bezala, euren herrietan abegi onik sentitzen ez zuten nafarrentzat. LGTBIQ giroko lehen taberna izan zen komunitatean.

Oliten adeitasuna zegoen, 80ko hamarkadan autobusak etortzen ziren, hemen epaituta sentitzen ez ziren pertsonekin beteta.

Alejandro Antoñanzasek, Berdintasun zinegotzi eta saria jasotzeaz arduratzen denak, azaldu du.

Iturria: Noticias de Navarra E. Pujol

 

Leer artículo en castellano

Nafarroako transexualei laguntzeko eta arreta emateko gida

«Transexualei laguntzeko eta arreta emateko gida» hau Nafarroako Berdintasunerako Institutuak (INAI) sexu- eta/edo genero-identitateagatik herritar askori eragiten dieten askotariko diskriminazioak gainditzeko neurriak sustatzeko, bultzatzeko eta ezagutarazteko duen nahiari erantzuten dio.

Azken urteotan pertsona guztientzako eskubideak lortzeko bidean aurrera egin badugu ere, gehiegitan, transexualak eta transgeneroak hezkuntzaren, osasunaren, gizartearen, kulturaren eta lanaren esparruetako sentsibilizazio-ekintzetatik kanpo geratu dira.

Gobernu honek, INAIren bidez, LGTBI kolektiboen eskariari erantzun nahi izan dio uneoro, erakundeen inplikazioari dagokionez – Zerbitzuen eta legediaren arloan –, izaera unibertsaleko giza eskubideen defentsan.

Horregatik, Nafarroako Foru Komunitatean sexu- edo genero-identitateagatiko, sexu-orientazioagatiko eta genero-adierazpenagatiko diskriminazioaren aurkako politika publikoak ezartzeko, konpromiso argi eta irmoak behar dira. Horretarako, Nafarroako Gobernuko departamentu guztietan eta gainerako toki-administrazioetan edozein diskriminazioren aurka egiten ari garen lana hartuko dugu abiapuntutzat. Eta, abiapuntu horretatik, zeharkako lanketa bat garatzea, hau da, berdintasun-gidalerro bat izatea politika eta sektore guztietan.

2016ko ekainean, Transexualitatearen Arretarako Batzordea sortu genuen Nafarroako Foru Erkidegoan. Partaidetza-prozesu bat bizi izan dugu, eta horrek balio izan digu gogoeta egiteko, hazteko, erantzuten jakiteko, aukerak zabaltzeko. Eta aldaketarako motor gisa ere balio izan digu.

Batzorde honen helburu nagusietako bat Gida hau egitea izan da, eta, izenak berak dioen bezala, transexualek, senideek eta gaian interesa duten pertsonek laguntza, babesa eta baliozko tresna dutela sentitzea lortu nahi izan da. Tresna horrek, lehenik eta behin, gaian, kultura- eta gizarte-testuinguruan eta arau-esparruan kokatuko gaituen kontzeptu-esparrua jasoko du. Gidaren bigarren zatian, Nafarroako herritarrek administrazio publikoan dituzten zerbitzuak jasotzen dira, bai eta transexualen eta familien kolektiboei buruzko informazioa ere.
Loading new posts...
No more posts