28J, eta Stonewall baino lehen, zer?
Aurten ere LGTBIQ+ kolektiboak ekainaren 28a iritsi dela ospatzeko prestatzen ari gara: sexu Askatasunen Eguna. Iaz, gure egutegietan hain garrantzitsua den data hau baliatu genuen 1969an New Yorken, Stonewall Inn tabernan, izandako gertaerak ospatzeko, eta duela 50 urte matxinatu eta beren eskubideen alde borrokatu ziren pertsonei omenaldia egiteko, gaur egun ezagutzen dugun LGTBIQ+ askapen mugimenduari hasiera emanez.
Baina, gertaera horien aurretik, ez al zegoen ez ezer, ez inor, gure eskubideen alde borrokatuko zuenik?
Kattalingorrin atzera begiratu dugu, eta gaur hitz egin nahi dizuegu sexologiaren zientziak eta giza sexualitatearen azterketak sexu-aniztasuna ulertzen eta gure eskubideak defendatzen lagundu zuen pertsona batez. Gaur Magnus Hirschfeldi buruz hitz egingo dugu.
1868an jaioa, Magnus mediku eta sexologoa, judu alemaniarra, sozialista, gay eta homosexualen eskubideen aldeko ekintzailea izan zen. Sexualitateari buruzko askotariko informazioa biltzen lehenetarikoa izan zen, eta sexualitatearen azterketa zientifikoa egin zuen, sexu-aniztasuna ulertzeko eta lantzeko. Bide horretan, Hirschfeldek intersexualitatearen teoria garatu zuen. Teoria horren arabera, pertsona bakoitza ezaugarri maskulino eta femeninoen konbinazio bakar eta errepikaezina da, proportzio desberdinetan, eta, horrela, arau sozialek ezarritako binarismoa hautsi egiten da.
1896an Safo y Socrates argitaratu zuen, sexu bereko pertsona bat maitatzerik ez izatearen zergatiari buruz hitz egiten duena, baina sasimono baten pean argitaratu behar izan zuen, garai hartan ezin baitzen homosexualitateaz libreki hitz egin.
Baina ezin zen libreki hitz egin, baizik eta garaiko zigor kode alemaniarrak 175. artikulua hartzen zuen, gizonen arteko topaketa erotikoak zigortzen zituena. Hori baino lehen, Hirschfeldek eta beste kide batzuek Batzorde Zientifiko Humanitarioa sortu zuten 1897an, gizon eta emakume homosexual eta transgeneroen errekonozimendu sozialaren aldeko kanpaina egiteko eta artikulu horren aurkako jazarpenaren aurka borrokatzeko. Historian bere motako lehen erakundea izan zen, eta pertsona batzuek gay eta lesbianen lehen elkartetzat ere hartu izan dute, beren eskubideen alde borrokatu baitzen sexu-aniztasunaren erakustaldi zientifikoaren bidez.
Garrantzi handia izan zuen beste lan bat Die Transvestiten izan zen, 1910ean argitaratua. Lan honetan azaltzen du trabestitzen ziren gizonek beren nortasunaren alde femeninoa adierazteko egiten zutela, beren rol sozial maskulinoak eragozten ziela iritzita eta horretarako arropa femeninoa behar zutela, eta ez zutela hainbeste zerikusirik haien nahiaren orientazioarekin. Horrekin, praktika horri buruz zegoen ideia argitu zuen, praktika hori egiten zuten gizonak armairutik irtetera ausartzen ez ziren homosexualak zirela eta beste gizon batzuekin elkartu ahal izateko horrela janzten zirela pentsatuz.
1919an Magnusek Sexualitatea Aztertzeko Institutua sortu zuen, eta sexologia diziplina gisa antolatzen lagundu zuen nazioartean. Bertan, arestian aipatutako gai guztiak aztertzeaz gain, sexualitateari buruzko liburutegi erraldoi bat zegoen eta hezkuntza-zerbitzuak ematen ziren. Institutuak Sexuaren Museoa ere bazuen, ikasle-eskolek bisitatu zutela jakina den jendearentzako hezkuntza-zerbitzua. Europa osoko jendeak bisitatzen zuen Institutua, sexualitateak hobeto ulertzeko.
1933ko maiatzaren 6an, naziek institutua suntsitu eta institutuan zegoen liburutegia erre zuten. Horregatik, egin ziren azterlan asko ez dira gaur egunera arte iritsi, eta ez dira ezagutzen. Hirschfeld erasotu eta jipoitu egin zuten, eta Alemaniatik ihes egin behar izan zuen.